مقدمه:
سلام خدمت دوستان و همراهان گرامی دوشنبه ها با سری مقاله های گفتمان اقتصادی در خدمتون هستیم .
برای اطلاعات بیشتر به مقاله های قبلی مراجع شود.
بیشتر بخوانید:
آشنایی با مفاهیم پایه و اولیه ی اقتصادی
شاخص کلان اقتصادی (تولید ناخالص داخلی)
تعریف سیاست های پولی و مالی در اقتصاد
تعریف نقدینگی:
نقدینگی به صورت کلی به داراییهای نقدی شما اشاره میکند.
اسکناسهایی که برای خرید مایحتاج، روزانه با خود حمل میکنیم نقدترین داراییهای ما هستند. هرچه بتوان سریعتر دارایی را بدون بوجود آوردن تغییر بسیاری در ارزش آن، به پول نقد تبدیل کرد، نقدینگی آن بیشتر است.
برای مثال شما به راحتی میتوانید پولهای نگهداری شده در حساب سپرده خود را به اسکناس تبدیل کرده و خرج کنید .
اما نمیتوانید واحد آپارتمانی خود را به همین سهولت به پول نقد تبدیل کنید.
پیدا کردن خریدار برای واحد آپارتمانیتان زمانبر خواهد بود.
همچنین ممکن است در نهایت نتوانید آن را به قیمت دلخواه بفروشید.
بنابراین، نقدینگی حساب سپرده از املاک و مستغلات بیشتر است.
به صورت کلی، در اقتصاد به جمع پول و شبه پول «نقدینگی» (Liquidity) میگویند.
پول چیست؟
پول در واقع هر دارایی است .که با آن بتوان به آسانی کالاها و خدمات را خریداری کرد.
در مکالمات روزمره، کلمه پول به معنی ثروت بکار میرود. ممکن است فردی از شما بپرسد که «ایلان ماسک» (Elon Musk) چقدر پول دارد و شما پاسخ میدهید.
در حدود 105 هزار میلیون دلار. این عدد شامل ارزش سهام، اوراق بهادار، املاک و دیگر داراییهایی است که ماسک مالک آنهاست.
اما منظور ما در اینجا اصطلاح فنی پول است. پول همان وجه نقد و سایر داراییهایی است.
که نقد کردن آنها آسان است. مواردی که شما برای پرداخت از آنها استفاده میکنید نیز جزو پول محسوب میشوند.
مانند چک و کارتهای اعتباری تعریف پول شامل «سپردههای دیداری» (Demand Deposits) و سایر سپردههای بانکی که قابل چک کشیدن باشند نیز هست.
در تعریف گستردهتر، پول ممکن است شامل چکهای مسافرتی و حسابهای پسانداز هم باشد.
شبه پول چیست؟
«شبه پول» (Near-money) به داراییهایی اشاره میکند. که به صورت مستقیم به عنوان وسیله مبادله قابل استفاده و نقد نیستند.
اما میتوان آنها را به پول نقد یا سپردههای بانکی چک کشیدنی تبدیل کرد.
حسابهای پسانداز و حسابهای مدتدار هم بسته به تعریف در نظر گرفته شده و جامعیت آن ممکن است زیر مجموعه پول یا شبه پول طبقهبندی شوند.
بستگی به تحلیلی که میخواهید انجام دهید ممکن است تعریف شما از پول و شبهپول متفاوت باشد.
تورم با افزایش نقدینگی:
چون میزان کالا و خدمات در جامعه محدود است. پس باید میزان نقدینگی به اندازهای باشد که با کالا و خدمات برابری کند.
اگر میزان نقدینگی افزایش یابد، کالا و خدمات در جامعه کم شده و قیمتها افزایش مییابد.(تورم)
کنترل نقدینگی از مهمترین خواستههای کشورها است و سیاستهای گوناگونی را بدین منظور تدوین میکنند.
برای نمونه افزایش فناوری و تولید درونمرزی، که با گردآوری کالای کافی و بسنده، از تورم جلوگیری میکند.
درصورت رشد متناسب نقدینگی و سطح تولید در جامعه، میتوان تا حدود زیادی از بروز تورم در اقتصاد جلوگیری کرد.
این موضوع توسط نظریه مقداری پول (نظریه مبادلهای) که بصورت ساده MV=PY مطرح میشود.
و در آن M نشان دهنده حجم نقدینگی، V سرعت گردش پول، P سطح قیمتها و بالاخره Y سطح تولید در اقتصاد است، توجیه میشود.
در رابطه فوق فرض بر این است که تولید بر مبنای رشد بهرهوری، با یک نسبت معینی در طول یکسال مالی رشد میکند.
درصورتیکه رشد حجم نقدینگی متناسب با رشد تولید باشد.
با فرض ثبات سرعت گردش پول در طول دوره مالی، سطح قیمتها نیز ثابت میماند اما چنانچه نقدینگی بیشتر از رشد تولید رشد داشته باشد.
برای برقراری تساوی در معادله فوق میبایست این نابرابری از طریق رشد قیمتها رفع شود.
و در صورت کمتر بودن رشد نقدینگی از رشد تولید، با توجه به کمبود منابع مالی لازم تقاضا کاهش یافته و بدنبال آن برای جلوگیری از کاهش عرضه میبایست سطح قیمتها کاهش یابد تا تساوی برقرار باشد.
بدیهی است که در چنین حالتی با افزایش معین سرعت گردش پول در اقتصاد میتوان بازهم بدون ایجاد تورم تولید را افزایش داد.
مدیریت نقدینگی:
مدیریت نقدینگی یکی از بزرگترین چالشهایی است که سیستم بانکداری با آن روبرو است. دلیل اصلی این چالش این است، که بیشتر منابع بانکها از محل سپردههای کوتاهمدت تأمین مالی میشود.
علاوه بر این تسهیلات اعطایی بانکها صرف سرمایهگذاری در داراییهایی میشود که درجه نقدشوندگی نسبتاً پایینی دارند.
وظیفه اصلی بانک ایجاد توازن بین تعهدات کوتاهمدت مالی و سرمایهگذاریهای بلند مدت است.
نگهداری مقادیر ناکافی نقدینگی بانک را با خطر عدم توانایی در ایفای تعهدات و در نتیجه ورشکستگی قرار میدهد.
نگهداری مقادیر فراوان نقدینگی، نوع خاصی از تخصیص ناکارآمد منابع است که باعث کاهش نرخ سوددهی بانک به سپردههای مردم و در نتیجه از دست دادن بازار میشود.
مدیریت نقدینگی به معنی توانایی بانک برای ایفای تعهدات مالی خود در طول زمان است. مدیریت نقدینگی در سطوح مختلفی صورت میگیرد.
اولین نوع مدیریت نقدینگی به صورت روزانه صورت پذیرفته و به صورت متناوب نقدینگی مورد نیاز در روزهای آتی پیشبینی میشود.
دومین نوع مدیریت نقدینگی که مبتنی بر مدیریت جریان نقدینگی است.
نقدینگی مورد نیاز را برای فواصل طولانیتر ششماهه تا دو ساله پیشبینی میکند.
سومین نوع مدیریت نقدینگی به بررسی نقدینگی مورد نیاز بانک در شرایط بحرانی میپردازد.
برگرفته:
blog.faradars.org
sarmayehgozari.com
ادامه داد…..